Laplace'in Şeytanı / Her Şey Önceden Belirlendi Mi?


Günümüzden yaklaşık 200 yıl önce Pierre-Simon Laplace, evrendeki tüm maddelerin momentumlarını, konumlarını ve bu maddelerini etkileyen güçlerin bilinmesi durumunda evrenin geçmişinin ve geleceğinin bilinebileceğini iddia etti. Newton kanunlarına sonsuz güven duyan Laplace,  bu teorisiyle Büyük Patlama'yla beraber evrenin kaderinin belirlendiğini ileri sürdü.

Pierre-Simon Laplace 1814 yılında yazdığı bir makalede, cisimlerin bir kanuna göre hareket ettiğini ve belirlenen yasaların dışına çıkmadığını öne sürerek, evrende bizim daha önceden belirlenmiş bir hayata sahip olduğumuzu iddia etti.

Bu teoriyi anlamak için uçak örneğini verebiliriz. Mesela bir uçak düşünelim, bu uçak hava koşulları, yolcu sayısı ve gideceği hız hesaba katıldığı zaman gideceği noktaya kaç saat ve dakikada ulaşacağını hesaplamak mümkün. Tüm hesaplamalarla biz büyük ölçüde bir uçağın varış süresini hesaplıyoruz.

Fakat Alman fizikçi Werner Heisenberg 1920'li yıllarda her şeyin bilinemeyeceğini iddia etti. Buna da belirsizlik ilkesi denildi. Heisenberg'e göre elektronların yerini ve momentumlarını birlikte ölçmek mümkün değildi. Ancak bunu günlük yaşantımıza aktardığımızda durum çok farklıydı Bunu da dikkate alan Alman fizikçi kuantum varlıklarının daha farklı hareket ettiğini gözlemlemişti. Bir şekilde Laplace'in teorisini çürütmüştü. Ancak bugün bu teori halen çeşitli romanlara konu olmaktadır. Ve çeşitli bilim adamları tarafından halen dikkate alınmaktadır.

Pierre Simon Laplace;
“Evrenin şimdiki halini geçmişin sonucu ve geleceğin nedeni olarak ele alabiliriz. Bir an için evrenin tüm güçlerinin ve bunu oluşturan tüm varlıkların konumlarını anlayabilen bir canlı olduğunu düşünürsek, ve bunun bu verileri inceleyebileceğini de düşünürsek, aynı anda evrendeki en büyük varlıklardan en küçük atomlara kadar her şeyi hesaba katarak bir hesap yaparsa, hiçbir şey belirsiz değildir ve gelecek de, aynı geçmiş gibi, onun gözlerinin önündedir.”

Hiç yorum yok